Hoogbegaafdheid en dyslexie zijn twee diagnoses die elkaar maskeren. De leraar kan het daardoor moeilijk herkennen wanneer een kind dit in zijn of haar klas heeft.

Signalering
Zo vroeg mogelijke signalering tijdens de basisschoolperiode is noodzakelijk. Geen herkenning in deze periode leidt vaak tot verkeerd schooladvies. Maar in de praktijk blijken veel van deze kinderen pas in het voortgezet onderwijs ‘door de mand te vallen’. Signalering begint met het erkennen van deze combinatie.

Kenmerken
Vaak blijft in de basisschoolperiode zowel de begaafdheid als de dyslexie onopgemerkt. Toch vertonen (hoog)begaafde dyslectische kinderen vaak hetzelfde soort gedrag:

• onopvallende leerprestaties
  Op de basisschool worden deze leerlingen vaak gekenmerkt als een ‘gemiddelde’ leerling;

• een negatief zelfbeeld
  Door hoge verwachtingen en tegenvallende resultaten hebben veel leerlingen last van frustratie, spanning en faalangst. Bovendien worden de prestaties door de omgeving vaak niet begrepen en verkeerd uitgelegd;

• ongewenst gedrag
  Storend gedrag, lichamelijke klachten en vermijdingsgedrag voor schooltaken zijn vaak gevolg. Niet zelden worden deze kinderen onterecht bestempeld als lui, eigenzinnig, verwend, arrogant en moeilijk in de omgang.

Begeleiding
Naast het doen van oefeningen om de dyslexie te remediëren moet de leraar zich vooral richten op de ontwikkeling van de begaafdheid van de leerlingen. Zij moeten stap voor stap leren om compensatiestrategieën te gebruiken:

1. Zij moeten de werkelijke oorzaken van de problemen leren begrijpen,
2. Zij moeten bewust worden van eigen sterke en zwakke kanten en hoe daarmee om te gaan,
3. Het negatieve zelfbeeld moet worden omgezet in een positief zelfbeeld,
4. Zij moeten een reëel toekomstperspectief hebben met bereikbare doelen en een duidelijk uitzicht op een professionele carrière.

De video
In deze video vertelt een hoogbegaafde leerling met dyslexie, bij wie het is opgemerkt door de leraar, zijn verhaal. Dit wordt ondersteund door uitleg van een remedial teacher en een psycholoog.