Hoe komen de behoeften aan competentie, autonomie en relatie tot recht?

Naast algemene onderwijsbehoeften die zich kunnen vertalen naar didactische aanpassingen, zijn er ook drie psychologische basisbehoeften. Dit zijn de behoefte aan competentie, autonomie en relatie. Voor leerlingen is het belangrijk dat er ook aandacht is voor deze behoeften.
 

Competentie: vertrouwen en plezier in eigen kunnen

Kinderen merken dat ze dingen weten en kunnen. Ze ontwikkelen zich naar vermogen en krijgen daarvoor waardering van anderen (leerkracht en medeleerlingen). Leren wordt betekenisvoller als kinderen invloed hebben op wat en hoe ze leren.

Wanneer aan de competentiebehoefte wordt voldaan, ervaren kinderen...

• dat ze interessante en nieuwe vaardigheden kunnen leren
• dat ze dingen die ze doen met succes tot een goed einde brengen
• dat ze in hun leven veel kansen hebben om te laten zien wat ze kunnen
• dat ze met inzet en onbelemmerd nieuwe taken aangaan

Autonomie: ruimte om zelf te kiezen en verantwoordelijkheid te nemen

Kinderen mogen zelf beslissingen nemen en keuzes maken. Ze dragen verantwoordelijkheid voor hun initiatieven en activiteiten. Hun gevoel van autonomie wordt versterkt wanneer zij zich betrokken voelen bij belangrijke zaken in hun leef- en leeromgeving.
 

Wanneer aan de autonomiebehoefte wordt voldaan, ervaren kinderen...

• zich vrij om zelf (mede) te bepalen hoe ze iets aanpakken
• zich vrij om hun ideeën te uiten
• dat er rekening wordt gehouden met hun gevoelens
• dat ze regelmatig eigen keuzes mogen maken

Relatie: je veilig en geaccepteerd voelen

Kinderen ervaren dat ze erbij horen, mee mogen doen en dat anderen met hen willen spelen en werken. Het gevoel van relatie wordt versterkt als kinderen invloed hebben op de manier waarop er met ze wordt omgegaan.

Wanneer aan de relatiebehoefte wordt voldaan, ervaren kinderen...

• contact met mensen in hun omgeving
• dat ze begrepen worden door anderen
• dat ze gewaardeerd worden om wie ze zijn
• dat hun inbreng op prijs wordt gesteld en wordt verwacht